Zaman zaman hepimiz hayaller kurar ve orada kalmak isteriz bunu bazen gerçeklerden kaçmak
için bazen de geleceğe yönelik düşüncelerle ve bazen de yoğun geçen gün sonlarında başımızı
yastığa koyduğumuz anda yaparız. Hayal kurma bozukluğu ya da uyumsuz hayal kurma diye
bilinen maladaptive daydreamingde ise durum biraz daha farklılaşıyor. Temelinde yine hayal
kurma olan bu sendromda kişiler kendini kurduğu hayallere fazlasıyla kaptırıp içselleştirir ve
zaman zaman gerçeklikle bağını koparır. Aslında bu kişiler bunu her zaman isteyerek
yaşamazlar bazen yoğun geçen dönemlerde kendilerine engel olamayacak şekilde hayal
kurmaya devam ederler. Bu sendrom kişinin sosyal yaşantısında bozucu etkiye sahiptir çünkü
kişi, sorumluluklarını yerine getirmez veya sürekli olarak erteler ve yaşamlarına odaklanamaz.
İlk olarak klinik psikoloji profesörü olan Eliezer Somer tarafından 2002 yılında tespit edilen bu
sendromda kişiler hayal kurarken kendini çok iyi hissetse de etrafında olup bitenleri kaçırdıkları
için pek memnun değildirler.
Günlük yaşantımızda hayallere daldığımızda kurduğumuz hayallerin pek bir düzeni yoktur.
Örneğin, akademik geleceğimize dair hayal kurmaya başlamışken kendimizi bir anda özel
hayatımızda karşımıza çıkacak partnerimizi ya da çocuklarımızın isimlerini düşünürken
bulabiliriz ama hayal kurma bozukluğunda her hayal bir sistem çerçevesinde gelişir ve planlı
bir şekilde ilerler. Hayalinde geçen yer, zaman ya da kişiler birbiriyle uyum içerisindedir. Bu
özelliklerin yanı sıra MD’ ye sahip kişilerde düşleri sırasında jest-mimik, yürüyüş ya da sohbet
etme gibi fiziksel tepkiler de görülebilmektedir.
Maladaptive daydreaming daha çok kimlerde görülür altında yatan sebepler var mıdır varsa
nelerdir bir de buna bakalım;
Uyumsuz hayal kurmaya sahip kişiler, yaşamlarının bir döneminde travma yaşatacak istismara
maruz kalmış olabilirken çocukluğunda ihmal edilmiş kişilerde de görülebilmektedir. Bunların
yanı sıra depresyona eğilimli kişilerde, obsesif kompulsif bozukluğu, dikkat eksikliği ve
hiperaktivite bozukluğu veya otizm spektrum bozukluğuna sahip kişilerde görülme ihtimalinin
arttığı söylenebilir
Peki bizi maladaptive daydreaminge sahip kişilerden ayıran nedir ya da maladaptive
daydreamingin normal hayallerden farkı nedir?
İlk olarak bu kişilerin temel sorumluluklarını göz ardı ettiklerinden bahsetmiştik buna ek olarak
gece uyumakta zorluk çekerler, hayal kurdukları anlarda müdahale etmeye çalışmak onlarda
anksiyete yaratır. Gün içerisinde yaşamış olduğu herhangi bir olay onları tetikleyerek hayal
kurmalarına ve yeni bir senaryo yazmalarına sebep olabilir. Son olarak kişi hayal kurmaya
devam etmek için çok güçlü istek duyar ve bazen hayal kurduğunun farkında olmasına rağmen
gerçeğe geri dönmekte zorluk çekebilir.
Evet hayal kurmanın pek çok olumlu, rahatlatıcı etkisi olduğunu biliyoruz fakat her şeyin
fazlasının zarar olduğunu da unutmamak gerek. Yukarıdaki yazının sizi anlattığını düşünüyor
ve karşı koyulamaz şekilde hayal kurmaya devam ediyorsanız bir uzman tarafından yardım
almanızda fayda var.
Unutmayın acı bir anı, tatlı bir hayalden daha gerçektir